Rozwój mowy u dzieci jest fascynującym procesem, który zachodzi stopniowo na przestrzeni kilku pierwszych miesięcy, od gaworzenia po pierwsze słowa, aż po sprawne posługiwanie się językiem. W większości przypadków dzieci naturalnie rozwijają swoje umiejętności językowe, zwłaszcza gdy otoczenie zapewnia im odpowiednią stymulację i wsparcie w procesie komunikacji. Jak to wsparcie zapewnić i jak nauczyć dziecko mówić? W tym artykule omówię kilka wskazówek.
Stwórz odpowiednie otoczenie i daj dobry przykład
Rodzice mogą stymulować rozwój mowy u dziecka poprzez zapewnienie mu odpowiedniego otoczenia, które sprzyja komunikacji. Powinno być ciche i spokojne, aby dziecko mogło się skupić na słuchaniu i naśladowaniu dźwięków. Odpowiedź na pytanie jak nauczyć dziecko mówić jest prosta. Krok pierwszy to… dużo mówić. Z dziećmi powinno się rozmawiać jak najczęściej, nawet niemowlęta mogą korzystać z obecności dorosłego, który opowiada im o otaczającym ich świecie. Najlepiej mówić wyraźnie, bez zdrobnień, spieszczeń i skracania słów.
Zachęcaj do interakcji z otaczającym światem i aktywnej komunikacji
Odpowiadaj na próby komunikacji dziecka, nawet jeśli nie wypowiada jeszcze pełnych słów. Reaguj na dźwięki, gesty i inne sygnały, których dziecko może używać w celu komunikacji. Rozmawiaj z nim i nawiązuj kontakt. Kiedy coś przykuje jego uwagę opowiadaj mu krótko o tym na co patrzy, po co sięga. Mów i czytaj dziecku z entuzjazmem i emocją w głosie. Postaraj się być partnerem do rozmowy dla dziecka nie tylko jego nauczycielem.
Jak nauczyć dziecko mówić w sposób łatwy i przyjemny? Spraw aby nauka była zabawą
Nauka mówienia może przyjąć formę zabawy. Rodzic może np. udawać głosy zabawek, uczyć dziecko wierszyków i piosenek oraz czytać bajki. Piosenki i wierszyki zwracają uwagę dziecka rytmicznością i melodyjnością, a często powtarzające się w nich słowa łatwiej zapadają w pamięć maluszka. Czytanie jest szczególnie ważne dla rozwoju językowego dziecka, bo doskonali słownictwo i wyobraźnię. Dobrze jest zacząć od prostych książeczek z obrazkami, np. takich, których strony przedstawiają różne zwierzątka. Ten rodzaj książeczek jest idealny do ćwiczenia wymowy poprzez wyrazy dźwiękonaśladowcze. Nawet podczas czytania bardziej zaawansowanych książeczek warto zatrzymywać się i omawiać ilustracje. Można też zachęcać dziecko do powtarzania słów i fraz z książeczki. Nie należy jednak korygować go jeśli wymówi słowo źle. W takim przypadku wystarczy po prostu powtórzyć poprawna wersję w zdaniu. Na przykład, jeśli dziecko powie „mlelko”, odpowiedzieć „Tak, to jest mleko”.
Pamiętaj, że nawet w codziennym natłoku obowiązków kiedy może brakować czasu na czytanie bajek istnieją okazje do nauki. Zajmując się domem, można np. opowiadać o tym co się właśnie robi krótkimi i zrozumiałymi dla dziecka zdaniami.
Rozwój mowy dziecka to proces indywidualny, a każde dziecko osiąga kolejne etapy w swoim tempie. To kiedy dziecko zacznie mówić zależy od wielu czynników. Nie porównuj swojego dziecka z innymi i nie stawiaj mu niezdrowej presji. Daj mu czas na eksplorację języka i nie przerywaj, jeśli próbuje samodzielnie wyrazić myśli. Tworzenie odpowiedniego otoczenia, zachęcanie do interakcji, czytanie książek, modelowanie mowy i cierpliwość to kluczowe elementy wsparcia w procesie nauki mowy przez dziecko.
